Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego realizuje projekt „Pełnosprawny wyborca”, którego głównym celem jest zaktywizowanie jak największej liczb osób z niepełnosprawnościami i starszych do wzięcia udziału w nadchodzących wyborach samorządowych.
Konstytucja RP w art. 62 ust. 1 gwarantuje obywatelom czynne prawa wyborcze i formułuje zasadę powszechności wyborów, z której wynika wprost obowiązek państwa dla skonstruowania takiego mechanizmu wyborczego, aby każdy wyborca, który ma taki zamiar, mógł uczestniczyć w głosowaniu.
Przez wiele lat prawo wyborcze nie uwzględniało mechanizmów umożliwiających tej grupie wyborców realny udział w wyborach. Dopiero nowelizacja Kodeksu wyborczego z 2011 roku wprowadziła pakiet różnorodnych mechanizmów, które mają na celu ułatwienie udziału w wyborach.
Mimo tych zmian, cykliczne badania ilościowe i jakościowe prowadzone od wielu lat przez Instytut Spraw Publicznych i Centrum Badania Opinii Społecznej wskazują na bardzo niewielką wiedzę Polaków o wyborach i procedurach wyborczych.
Np. na kilka tygodni przed wyborami parlamentarnymi w 2011 jedynie 22% Polaków wiedziało, że uprawnione do głosowania korespondencyjnego były osoby niepełnosprawne oraz osoby przebywające poza granicami kraju.
Większości ankietowanych (58%) nowa procedura pozostaje zupełnie nieznana. Niewiele większa była wiedza badanych o możliwości głosowania przez pełnomocnika. Rozwiązanie to nie było już nowością, było stosowane w wyborach prezydenckich i samorządowych w 2010 roku. O tym, że procedura ta jest skierowana do osób niepełnosprawnych i osób powyżej 75. roku życia, w połowie września 2011 wiedziało jedynie 23% ankietowanych. Aż 56% ankietowanych nie znało wcale tej procedury. Wśród ankietowanych, którzy ukończyli 75 rok życia, jedynie 15% wiedziało, że może głosować przez pełnomocnika
Projekt „Pełnosprawny wyborca” zakłada włączenie do działań lokalnych społeczników, osoby niepełnosprawnościami i starsze, które dzięki swojej aktywności będą promować informacje o uprawnieniach wynikających z Kodeksu wyborczego. Będą to Rzecznicy dostępnych wyborów.
Do działań w ramach projektu zostaną także zaproszeni urzędnicy samorządowi i osoby odpowiedzialne za organizację wyborów.
Jednym z narzędzi rozpowszechniania wiedzy o prawach wyborczych będzie Informator wyborczy, który zostanie przekazany Rzecznikom oraz urzędnikom samorządowym. Powstanie także specjalna infolinia, za pomocą której każdy będzie mógł się dowiedzieć, jak w pełni korzystać ze swoich praw wyborczych. Infolinia będzie miała także charakter interwencyjny. Będzie można przez nią zgłaszać wszelkie nieprawidłowości i utrudnienia związane z udziałem w wyborach osób z niepełnosprawnościami i starszych.
Osoba do kontaktu: Joanna Nowak-Piech, tel. 663 883 336 , joanna.nowak@firr.org.pl
Projekt „Pełnosprawny wyborca” realizowany jest w ramach programu Funduszu Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014-2020.